Hoe onderscheid je burn-out van een depressie?

Depressie en burn-out zijn twee verschillende problemen: terwijl iemand met een depressie kampt met een gebrek aan levenslust, is een burn-out te wijten aan een storing van de energiehuishouding.

Waarom burn-out en depressie dan zo vaak verward worden? Omdat de symptomen heel gelijkaardig zijn. In beide gevallen komen getroffenen vaak somber en lusteloos over, en gedragen ze zich eerder teruggetrokken.

Toch zijn er enkele subtiele verschillen waardoor je het onderscheid kan maken:

• iemand met een burn-out wil wel werken, maar heeft er de energie niet voor. Met een depressie heb je wel de energie, maar niet de zin om te werken;
• iemand met een burn-out is ’s ochtends actief, maar valt na de middag stil. Met een depressie word je net actiever tegen de avond.

Geven de symptomen nog geen doorslag over een burn-out of depressie, dan doet de oorzaak dat wel.

Bij een burn-out vormt het werk altijd de bron van de overbelasting. Wanneer de overbelasting, die meestal gepaard gaat met hoge stress, langdurig en aanhoudend is, kan dit leiden tot een burn-out. Het werk is de hoofdoorzaak, maar zelden de enige oorzaak. Ook aspecten uit het privéleven, zoals hobby’s en gezin kunnen ertoe bijdragen.

Bij een depressie is het werk maar één van de vele mogelijke oorzaken. Het is een samenspel van psychische, sociale, medische, hormonale en erfelijke factoren. Ingrijpende levensveranderingen, bepaalde geneesmiddelen, (het gebrek aan) steun van de omgeving, erfelijke aanleg … Al die aspecten kunnen, in meer of mindere mate, aanleiding geven tot een depressie.
 

Duidelijk is dat burn-out en depressie twee verschillende problemen zijn, die een andere behandeling vergen.

Herken je als leidinggevende of hr-manager symptomen van een depressie? Dan verwijs je de medewerker best door naar de huisarts of gespecialiseerde hulpverlening. Je kan dit zelf aanhalen tijdens een vertrouwelijk gesprek, of dit kan gebeuren na een gesprek met de arbeidsgeneesheer of psychosociale preventieadviseur.

Heb je een vermoeden van burn-out? In dit geval kunnen de psychosociale preventieadviseurs een waardevolle bijdrage leveren, zowel collectief als individueel. Op het niveau van de organisatie detecteren ze aan de hand van een psychosociale risicoanalyse de oorzaken van stress en burn-out, en stellen ze preventiemaatregelen voor. Ze leren medewerkers én leidinggevenden de signalen van overmatige stress herkennen en beschikken over de nodige technieken om medewerkers veerkrachtiger en dus minder vatbaar te maken voor stress en burn-out.

Op individueel niveau helpen ze medewerkers die het risico lopen op een burn-out, met individuele begeleiding. Dit biedt ook meerwaarde nadat iemand met een burn-out is uitgevallen. De focus van de individuele begeleiding ligt dan op het verschaffen van inzicht in de stressreacties en het aanleren van copingmechanismen om toekomstige stress-situaties constructiever aan te pakken.

Uiteraard speelt ook de vertrouwenspersoon als laagdrempelige gesprekspartner een belangrijke rol. Zeker wanneer de leidinggevende zelf een stresserende factor is, kan hij of zij een luisterend oor zijn en helpen bij het ondernemen van verdere stappen.

Daarnaast is het uitwerken van procedures met concrete scenario’s en verantwoordelijkheden een essentiële stap voor organisaties die vermijdbaar verzuim willen vermijden en inzetten op Eerste Hulp bij Mentale Problemen.

Lees alle blogposts over ‘mentaal fit’.