3 learnings over duurzaam langer werken

Mathieu Verbrugghe (PhD), researcher bij Mensura, tekende alvast present op twee congressen met duurzame inzetbaarheid op het werk als centraal thema: INCOSE in Brussel en Wahe in het Duitse Wuppertal. Zijn bevindingen in drie learnings:

Het debat rond langer werken gaat vaak alleen over medewerkers met wat meer ervaring op de teller. Toegegeven: willen we met z’n allen langer werken, dan moeten de uitgebreide kennis en sociale vaardigheden van oudere medewerkers nóg meer als troeven en sterktes worden ingezet. Belangrijk is echter om vanaf het prille begin van de loopbaan een duurzaam perspectief voor langer werken bieden.

Onze work-lifebalans, gezondheidsbewustzijn, vaardigheden, de manier waarop we bijleren, de betekenis die we aan werk hechten … Het zijn stuk voor stuk elementen die veranderen naarmate we langer aan het werk zijn. En waarop anders moet worden ingespeeld naargelang de levensfase waarin een medewerker zich bevindt.

Waarden, normen, motivatie en identiteit zijn daarbij cruciale ingrediënten. En daar dragen niet alleen medewerkers, maar ook de organisatie als geheel verantwoordelijkheid. Herman Van de Velde, bestuurder van het gelijknamige lingeriebedrijf, gaf tijdens het INCOSE-congres een praktijkvoorbeeld.

Om medewerkers in staat te stellen langer vitaal en gezond aan de slag te blijven, zet Van de Velde onder meer in op:

• jobinhoud – door variatie in het werk te brengen en medewerkers polyvalent op te leiden, kan iedereen in het volledige productieproces ingezet worden en stijgen de betrokkenheid en het enthousiasme op de werkvloer;
• motivatie – kan opgekrikt worden met nieuwe beloningssystemen die niet focussen op kwantiteit, maar wel op hoe medewerkers hun werk doen;
• organisatiecultuur – passie voor het werk creëren door onder andere meer beslissingsbevoegdheden toe te kennen, transparanter te communiceren en feedback te geven en inspirerende doelstellingen te bepalen.

Globalisering, toenemende diversiteit, digitalisering, nieuwe waarden, demografische verschuivingen: onze samenleving is in volle verandering en de werkvloer verandert mee. Het gevolg? Ons werkvermogen – de mate waarin we lichamelijk en geestelijk in staat zijn ons werk uit te voeren – komt onder druk te staan.

Volgens de Finse prof. Juhani Ilmarinen is ons werkvermogen als een huis. De stevigheid ervan wordt bepaald door de balans tussen individuele kenmerken, werkvereisten én de omgeving. Om het zogeheten Huis van Werkvermogen ook in onze nieuwe samenleving staande te houden, is een evolutie nodig in lijn met globale trends. Een ommezwaai naar ‘werkbaar werk’ dat motiveert, leerkansen biedt en een evenwicht creëert tussen werk en privé. Een greep uit de mogelijkheden (cf. het Europese Workage-project):

• beter op de medewerker afgestemde taakvereisten – zowel kwantitatief, cognitief als fysiek;
• meer jobcontrole;
• innovatieve werkmethodes die betere organisatie- en managementstructuren ondersteunen;
• meer co-leiderschap en inspraak van de medewerkers;
• hogere intrinsieke jobkwaliteit.

Niet alleen medewerkers, maar ook organisaties hebben hier baat bij. Een beter werkvermogen leidt immers tot een lager verzuim, hogere productiviteit, minder verloop en een beter werkgeversimago.

Elke organisatie is uniek en moet medewerkers op een specifieke manier in staat stellen om langer en fitter aan de slag te blijven, zoveel is duidelijk. Om die eigenheid en diversiteit optimaal te vatten, moeten de bedrijfs- en onderzoekswereld de handen nog meer in elkaar slaan. Wordt dus zeker vervolgd!