Gezond schoonmaken op de werkvloer: ook een zaak van werkgevers

Kwetsuren, irritatie, brandwonden … Het zijn slechts enkele voorbeelden van de risico’s die het gebruik van poetsmateriaal (bv. een stofzuiger of dweil) en onderhoudsproducten (bv. ammoniak of bleekwater) met zich kan meebrengen. Die gevaren doen zich voor wanneer schoonmakers belastende bewegingen uitvoeren, het etiket niet lezen, een foute dosering gebruiken of producten mengen. En dat heeft u uiteraard niet in de hand. Of toch?

U kunt uw medewerkers wel degelijk wapenen tegen mogelijke gevaren. Door hen bewust te maken van de risico’s bijvoorbeeld. Onderhoudsproducten zijn erg toegankelijk. Maar gebruikers weten vaak niet of onvoldoende welk effect ze hebben op ons lichaam. Moedig hen aan tot het lezen van de etiketten en het raadplegen van nuttige informatiebronnen.

Op www.gevaarsymbolen.be vindt u een downloadbare brochure en lijst met de nieuwe gevaarsymbolen die vanaf 1 juni 2016 in voege zijn. Daarnaast biedt de site interessante tips voor uw medewerkers:

• check de gevaaraanduidingen en volg de voorzorgsmaatregelen op het etiket;
• doe altijd de dop terug op de fles of sluit de verpakking, ook tijdens het gebruik;
• draag aangepaste bescherming (bv. handschoenen, masker);
• verlucht goed en werk met het raam open wanneer u binnen poetst;
• eet, rook en drink niet wanneer u met gevaarlijke producten werkt;
• houd ontvlambare producten uit de buurt van vuur of warmtebronnen;
• bewaar producten in hun oorspronkelijke verpakking.

Uw medewerkers bewust maken van de risico’s houdt echter meer in dan een verwijzing naar informatiebronnen, de etiketten, de gebruiksaanwijzing of het Antigifcentrum. Voor elk product bestaat een Safety Data Sheet (SDS) of veiligheidsfiche. Zorg ervoor dat u die in uw bezit heeft. De informatie die u erop terugvindt, dient u te vertalen naar toegankelijke richtlijnen voor uw personeel. Deel het SDS ook met uw arbeidsgeneesheer zodat hij snel kan schakelen als er toch iets misloopt.

U kunt het informeren van uw poetspersoneel ook uitbesteden. Omdat u als werkgever mogelijk niet alle best practices rond het gebruik van onderhoudsproducten en poetsmateriaal kent, kan dat zelfs aangewezen zijn.

Zo organiseert uw externe preventiedienst professionele opleidingen waarin schoonmakers de nieuwe gevarensymbolen oppikken, een correct gebruik van schoonmaakproducten aanleren en ergonomisch minder belastende houdingen ontdekken (bv. bij het tillen van lasten). Moedig uw medewerkers aan om zich via een dergelijke training te informeren.

Koopt u zelf de producten aan waarmee uw medewerkers aan de slag gaan? Kies die dan doelbewust uit.

• Gebruik schoonmaakmiddelen die minder schadelijk zijn voor de gezondheid, ook al zijn ze iets minder effectief.
• Maak voor uw aankoop altijd een afweging van de mogelijke risico’s.

Twijfels? Consulteer de deskundigen van uw interne en externe preventiedienst. Uw arbeidsgeneesheer of preventieadviseur kan u vanuit verschillende invalshoeken – geneeskunde, industriële hygiëne, preventie, EHBO – specifieke producten aanbevelen.

Door ook het juiste poetsmateriaal ter beschikking te stellen, vermijdt u heel wat bijkomende risico’s. Zo beperkt een automatisch uitwringsysteem niet alleen het contact met chemicaliën, maar ook gewrichtsklachten. Voorzie verder de nodige handschoenen of werkschoenen.

Met dank aan Davy Vanspauwen, preventieadviseur Industriële Hygiëne & Toxicologie bij Mensura, Dr. Chris Linders, departementshoofd Industriële Hygiëne & Toxicologie bij Mensura, en Dr. Ulrik Van Soom, preventieadviseur-arbeidsgeneesheer en M.E.R.-deskundige bij Mensura.