Biedt een exoskelet altijd de juiste ergonomische oplossing?

Meer dan 130 jaar geleden werd het eerste exoskelet ontwikkeld. Dit draagbare toestel is dus geen nieuwe uitvinding, maar de ontwerpen zijn wel erg geëvolueerd. We maken een onderscheid tussen twee categorieën:

• Actieve exoskelet: Deze exoskeletten beschikken over een externe aandrijving om extra kracht te produceren in de gewrichten. Denk bijvoorbeeld aan een elektrische, hydraulische of pneumatische motor.
• Passieve exoskelet: Deze exoskeletten werken met een veersysteem. Wanneer gebruikers een beweging uitvoeren, wordt hun energie opgeslagen. Diezelfde energie kunnen de gebruikers benutten om fysiek belastende houdingen te vergemakkelijken.
   

In theorie bieden exoskeletten veel voordelen. Zo verlichten ze de belasting op de rug, helpen ze bij vermoeidheid en verbeteren ze de prestaties. Bovendien voorkomen de toestellen lichamelijke letsels, waardoor ze onrechtstreeks de algemene levenskwaliteit van werknemers bevorderen.

In de praktijk zijn deze voordelen echter niet zo uitgesproken. De aard van de taak, de bewegingsruimte van de werknemer, en de subjectieve aanvaarding van het exoskelet bepalen in grote mate de meerwaarde van het instrument.

Bij statische en repetitieve taken kan het gebruik van exoskeletten daadwerkelijk leiden tot minder fysieke belasting, minder vermoeidheid en betere prestaties. Maar wanneer werknemers dynamische taken uitvoeren, is het draagbare toestel (nog) niet de juiste oplossing. In dat geval ervaren werknemers namelijk te veel comfortissues. Wandelen of een trap of ladder beklimmen zijn bijvoorbeeld geen simpele taken met zo’n skelet. Daarnaast houden gebruikers vaak een minder gunstige houding aan om een effect te voelen. Daardoor verandert het evenwicht in de spierwerking, wat voornamelijk bij dynamische taken en in beperkte ruimtes belangrijke gevolgen heeft.
 

Om je werknemers te beschermen bij fysieke taken, is het gebruik van een exoskelet dus niet voldoende. Je kiest in de plaats het best voor een concreet stappenplan, waarbij je de werkomgeving optimaliseert en je werknemers opleidt om ergonomisch te werken. Met onze vernieuwde cursus ‘tillen van lasten en preventie van (rug)klachten’ leer je arbeiders slim tillen en gezond bewegen op de werkvloer.