“Het abc van ons werkgeluk staat serieus onder druk”

Werkgeluk is zingeving vinden in je werk. “Maar dat is niet eenvoudig in tijden waar onze autonomie en betrokkenheid in het gedrang komen”, zegt psychosociaal preventieadviseur Anneleen Vanlook. Ze deelt enkele inzichten en tips.

Welke factoren hebben een invloed op ons welzijnsgevoel op het werk?

“Bij Mensura werken we met het ‘job demands-resources model’, dat werkeisen en werkbronnen naast elkaar legt. Werkeisen zijn de aspecten van je werk die voortdurend een inspanning van je vragen. Een hoge werkdruk of tijdsdruk, maar ook een lawaaierige werkomgeving zijn hier voorbeelden van.

Uit werkbronnen haal je dan weer energie. Denk maar aan het contact met collega’s of de autonomie die je krijgt. Zolang je werkeisen en -bronnen in balans zijn, is er geen probleem. Maar nemen de eisen de bovenhand, dan kom je in de gevarenzone terecht.”

Hebben ook persoonlijke eigenschappen een invloed?

“Jazeker. Je werkomgeving staat altijd in interactie met wie je bent als persoon. Zo kan tijdsdruk een negatief effect hebben op iemand die perfectionistisch is, terwijl een workaholic daardoor net beter presteert. Ben je gevoelig en vergt je job veel assertiviteit? Dan is de kans groot dat dat veel energie vraagt.”
 

Hoe ga je als medewerker om met stressvalkuilen?

“Eerst en vooral moet je de waarschuwingssignalen herkennen en erkennen. Heb je bijvoorbeeld vaak hoofdpijn als je thuiskomt, kan je het werk moeilijk loslaten of bijt je op je nagels? Houden die signalen een tijd aan, dan trek je beter aan de alarmbel.

Een manier om dit concreet te maken, is door je ‘batterijniveau’ te meten. Check regelmatig bij jezelf – bijvoorbeeld wekelijks – of je batterij op rood, geel of groen staat en analyseer de evolutie. Sta je al een tijd op rood, dan ga je op zoek naar de oorzaken.”

Welke invloed heeft de coronacrisis op ons welzijn op het werk?

“De pandemie stelt ons werkgeluk op de proef, dat is duidelijk. Kijken we naar het abc van het (werk)geluk (autonomie, betrokkenheid en competenties), dan zien we dat vooral die eerste twee factoren voor velen in het gedrang komen.”

Hebben we niet net meer autonomie dankzij het vele thuiswerk?

“Kan je zelf voor thuiswerk kiezen, dan is dat bevorderlijk voor je autonomie. Maar de recente verplichting tot voltijds thuiswerk had voor velen het omgekeerde effect. Het is net de fijne afwisseling tussen telewerk en op kantoor zijn, en de vrijheid om te kiezen wanneer je wat nodig hebt, die ons werkgeluk verhoogt.

Ik hoor wel dat veel bedrijven na de pandemie structureel hybride werk willen invoeren. Dat is weer een ander verhaal. Medewerkers krijgen dan de autonomie om zelf keuzes te maken in het belang van hun work-lifebalans en moeten ook niet inboeten aan hun nood aan verbondenheid met collega’s.”
 

En hoe kunnen we onze betrokkenheid boosten?

"Heel wat werknemers keren stilaan terug naar de werkvloer. Organisaties zetten systemen op van structureel telewerk om kantoortijd en thuiswerk te combineren. Een dag op kantoor krijgt zo opnieuw een speciale betekenis. We gaan namelijk automatisch op zoek naar de meerwaarde van deze verplaatsing, en dat is voor velen: de collega’s. Ga dus ook als team na hoe die kantoortijd maximaal kunnen worden benut voor overleg, samenwerken en sociaal contact, zowel formeel als informeel.  

Ga samen met collega’s op zoek naar ‘kleine gelukjes’: samen genieten van een bijzondere koffie, een ventileermomentje na een lastige telefoon met een klant, wandelend vergaderen, elkaar een complimentje geven, een afterworkdrink… Het is daarbij wel belangrijk om te beseffen dat niet iedereen dezelfde behoefte heeft aan sociaal contact. Respecteer dat en zoek naar een goed evenwicht waar iedereen zich goed bij voelt. Zo worden de dagen op kantoor de ideale momenten om onze sociale batterijen op te laden.”

Dit artikel verscheen op 14 mei op de blog van Cevora.