Wat is het verschil tussen een keuring en een controle van arbeids- en beschermingsmiddelen?

Een keuring is een verplichting die duidelijk omschreven staat in de Codex, het ARAB of het AREI. Alleen EDTC ’s (of voluit: externe diensten voor technische controle op de werkplaats) mogen die keuringen uitvoeren en leveren daarna een schriftelijk verslag af.

Voor elk type keuring liggen vast:

• Hoe vaak je de keuring moet herhalen. Na elke keuring ontvang je een verslag, waarin vermeld staat vóór welke datum de volgende keuring moet plaatsvinden. Ook de resultaten en mogelijke actiepunten vind je erin terug. Het verslag van de laatst uitgevoerde keuring moet je telkens bewaren.
• Of het gaat om een keuring voor indienststelling. Zo ja, dan moet je dat verslag tijdens de hele levensduur van de gekeurde installatie bewaren.

Koop je een nieuw arbeidsmiddel aan? Dan vermeld je best in de veiligheidseisen dat je bij de levering ook een conform keuringsverslag van het arbeidsmiddel wenst te ontvangen. 

De eerste technische keuring van een arbeidsmiddel dat al in gebruik is, moet je zelf aanvragen bij een EDTC. Nadien neemt de externe dienst het initiatief om een nieuwe keuring in te plannen. Kan de EDTC de keuring niet op tijd uitvoeren? Dan moet de dienst dat uiterlijk 10 dagen vóór de deadline meedelen aan de werkgever.

Tip: Hou de vervaldatum van het keuringsverslag van arbeidsmiddelen goed bij en neem tijdig contact op met een EDTC om een afspraak in te plannen, indien nodig. Zo ben je zeker dat je altijd over een geldig keuringsverslag beschikt.

Nog dit: voor de keuring van drukvaten en soortgelijke installaties klop je niet aan bij een EDTC, maar bij een erkend milieudeskundige.
 

Het belangrijkste doel van een controle is onderzoeken of de arbeids- en beschermingsmiddelen nog in goede staat zijn. Denk bijvoorbeeld aan een controle van blusapparaten. Dat is jaarlijks verplicht, maar moet niet noodzakelijk worden uitgevoerd door een EDTC. Ook een interne medewerker met kennis van zaken of een gespecialiseerd bedrijf kan daarvoor zorgen.

Dit zijn de duidelijkste verschillen met een keuring:

• Code van goede praktijk: Organisaties moeten arbeids- en beschermingsmiddelen minstens jaarlijks laten controleren.  Die frequentie kan oplopen, als de risicoanalyse uitwijst dat dit noodzakelijk is. 
• Een controlebewijs is minder strikt. Van een keuring krijg je altijd een duidelijk keuringsverslag, terwijl bij een controle het bewijs vaak enkel een sticker of een gekleurd strapbandje is. Belangrijk is dat je de controle kunt aantonen, wanneer zich een ernstig arbeidsongeval voordoet. Heb je geen bewijs van controle? Dan ben je wettelijk niet in orde.

De uitvoering van een controle is de taak van een ‘bevoegd persoon’. Daarvan wordt verwacht dat hij of zij aantoonbare kennis van zaken heeft. Zo zijn de nodige opleiding en ervaring essentieel. Bijvoorbeeld om stellingen te controleren, is een opleiding volgen verplicht. 

De lijst van controleurs is langer dan die van de EDTC’s voor keuringen. Denk maar aan je interne preventieadviseur. Hij of zij kan een bevoegd persoon zijn, of een ander persoon die aangeduid is om interne controles uit te voeren. Maar ook externe controles zijn vaak een goede oplossing. In dat geval kan je terecht bij EDTC’s of gespecialiseerde firma’s, die over de nodige certificaten beschikken. Heeft je organisatie bijvoorbeeld een sprinklerinstallatie? Dan mag je die enkel laten controleren door een erkend bedrijf. 

Is een arbeids- of beschermingsmiddel niet in orde met de keurings- of controleregels, dan riskeer je als werkgever ernstige juridische gevolgen bij een inbreuk of – nog erger – bij een ongeval met lichamelijke letsels of materiële schade als gevolg. Want je bent en blijft verantwoordelijk voor het welzijn van je medewerkers.

Dat neemt niet weg dat ook je medewerkers zelf een verantwoordelijkheid dragen. Veel keuringen en controles vinden maar een keer per jaar of nog minder frequent plaats. Vraag je medewerkers dus om vóór gebruik van een arbeids- of beschermingsmiddel altijd na te kijken of het nog in orde is. Vaak is dat zelfs een richtlijn of verplichting die je medewerkers meekrijgen in een handleiding of opleiding.