Psychosociale risico’s: zo werkt u een preventief actieplan uit

De burn-outcijfers kennen de jongste jaren een hoge vlucht. Koen Van Hulst, Verantwoordelijke Psychosociale Aspecten bij Mensura: “Uitval als gevolg van psychosociale belasting kent de laatste jaren een significante stijging. Dat stellen onze psychosociale preventieadviseurs vast in de praktijk. Steeds meer medewerkers kloppen bij hen aan omdat ze dreigen uit te vallen. En ook werkgevers geven vaker het signaal dat ze medewerkers tegen hun grenzen zien aanlopen en niet weten hoe ze dat kunnen verhelpen. Ook de vraag naar ondersteuning bij re-integratie van medewerkers na langdurige afwezigheid door burn-out neemt toe.”

“Mensura gelooft in een structurele aanpak van burn-out. Te vaak nemen ondernemingen een afwachtende houding aan, terwijl een individueel probleem een knipperlicht is dat kan duiden op een groter probleem. Wie niet preventief optreedt, riskeert uitval van één of meerdere werkkrachten.”

Een preventieve aanpak van psychosociale risico’s (waaronder burn-out) moet beschreven staan in een plan, dat gebaseerd is op feiten. Een psychosociale risicoanalyse is daarom een aangewezen eerste stap. Vooral kleine(re) organisaties vrezen daarbij voor een lang proces en oplopende kosten. Een onterechte vrees: weeg goed af wat u zelf kunt doen en waarvoor u de externe dienst inschakelt. Dat helpt u al een eind op weg.

Met gezond verstand en enkele handige hulpmiddelen kunt u – afhankelijk van de grootte, de complexiteit en de risico’s van uw onderneming – veel, zo niet alles, in eigen handen nemen. En dat hoeft niet omslachtig of tijdrovend te zijn.

De drie krachtlijnen waarmee u rekening moet houden om een risicoanalyse psychosociale risico’s op te stellen zijn:

• breng de vijf domeinen – bekend als de vijf A’s – in kaart
• betrek uw medewerkers bij dit proces
• zorg dat de analyse uitmondt in concrete maatregelen.

Een praktische manier om de vijf A’s (arbeidsinhoud, arbeidsvoorwaarden, arbeidsverhoudingen, arbeidsomstandigheden en arbeidsorganisatie) in kaart brengen is te werken met focusgroepen of individuele gesprekken. Zo betrekt u uw medewerkers en kunnen zij vanuit hun visie en beleving zelf voorstellen doen. Als werkgever bekijkt u welke daarvan haalbaar zijn en een antwoord bieden op concrete problemen.

Koen Van Hulst: “De gids voor de preventie van psychosociale risico’s op het werk is bovendien een handige leidraad bij het opstellen, uitvoeren en evalueren van een actieplan.

Misschien bent u na dit traject te hebben doorlopen niet helemaal zeker of uw actieplan optimaal is? Laat dan uw externe dienst de adviezen bekijken en ze waar nodig scherper stellen. Die kwalitatieve controle bezorgt u gemoedsrust en verzekert u van een optimale effectiviteit van uw aanpak.

Hebt u niet de tijd of de mogelijkheden om zelf de factoren die stress en burn-out veroorzaken in kaart te brengen en acties uit te zetten? Dan biedt uw externe dienst een brede waaier van dienstverlening aan.

Koen Van Hulst: “Bij Mensura werken we altijd een aanpak op maat uit. Pas als we een goed zicht hebben op de concrete moeilijkheden waar een organisatie tegenaan loopt, bepalen we de verdere stappen. Voorbeelden van acties zijn opleidingen rond veerkracht, individuele begeleiding van medewerkers of coaching om opnieuw aan de slag te gaan.”

“Ook een preventieve aanpak rond Eerste Hulp bij Mentale Problemen vergroot aanzienlijk de slagkracht van organisaties die uitval door psychosociale moeilijkheden willen voorkomen. Leidinggevenden leren tijdig signalen van opkomende mentale problemen herkennen, hoe ze daarover een gesprek kunnen aangaan en hoe ze eventueel doorverwijzen naar professionele hulp. Tegelijk verzekeren uitgewerkte procedures dat iedereen zijn verantwoordelijkheden kent en weet wat te doen als zich een mentale crisis zoals een angstaanval zich voordoet.”

Lees alle blogposts over ‘mentaal fit’.