Cijfers na zes maand re-integratie: grotere vraag leidt niet tot meer terugkeer naar de werkvloer
Sinds mei 2017 is het aantal aanvragen tot re-integratie meer dan verdubbeld. Toch blijft het resultaat vooral een definitieve arbeidsongeschiktheid. “Maar dat betekent niet dat werkgevers geen inspanningen leveren om langdurig zieken terug naar de werkvloer te begeleiden”, aldus Marie-Noëlle Schmickler, Geneesheer Directeur van Mensura.
Stijgend aantal aanvragen
In het eerste halfjaar behandelde Mensura 1366 aanvragen voor re-integratietrajecten. Dat is meer dan een verdubbeling ten opzichte van het eerste kwartaal van 2017, toen de teller op 544 stond. “Het aantal aanvragen neemt toe omdat de procedure intussen beter bekend is”, verklaart Marie-Noëlle Schmickler.
Zowel de werknemer, werkgever, behandelende arts als het Rijksinstituut voor Ziekte en Invaliditeitsverzekering (RIZIV) kunnen een re-integratietraject opstarten. Maar vooral werknemers nemen het initiatief (68%), gevolgd door werkgevers (22%).
2 op de 3 aanvragen leidt tot definitieve arbeidsongeschiktheid
Het grootste deel van de trajecten leidt tot definitieve arbeidsongeschiktheid voor het overeengekomen werk, zonder de mogelijkheid om ander of aangepast werk uit te voeren bij dezelfde werkgever. Concreet gaat het om 73% na het eerste kwartaal, 60% na een halfjaar.
In 13% van de gevallen luidt de uitspraak ook definitief arbeidsongeschikt voor het overeengekomen werk, maar is ander of aangepast werk wél een optie. Bij 10% is re-integratie opstarten om medische redenen niet opportuun.
Toch daalt het aantal arbeidsongeschikte werknemers
Toch blijkt het zinvol om de cijfers in een bredere context te bekijken. Ook vóór re-integratie wettelijk verplicht was, gebeurde er al begeleiding bij terugkeer naar de werkvloer van langdurig zieken. Cijfers van deze werkhervattingsonderzoeken tonen een andere tendens: over alle sectoren heen daalt de definitieve arbeidsongeschiktheid tussen 2010 en 2016 van 19,8% naar 5,4%. Die sterke daling is vooral zichtbaar in de bouwsector (van 17% in 2015 naar 12% in 2016).
De twee meest voorkomende diagnoses bij arbeidsongeschiktheid hebben betrekking op het bewegingsapparaat (het hoogst in bouw, logistiek en handel) en psychische problemen (het hoogst in het onderwijs, de zorgsector en de handel).
Werkgevers zetten in op terugkeer langdurig zieken
Marie-Noëlle Schmickler: “De meerderheid van de re-integratietrajecten strandt op definitieve arbeidsongeschiktheid. Toch is het verkeerd om te besluiten dat re-integratie geen kansen krijgt. De resultaten uit de werkhervattingsonderzoeken en de bezoeken die voorafgaan aan de werkhervatting tonen net aan dat werkgevers wel degelijk inspanningen leveren.”
Dat lijkt tegenstrijdig, maar valt te verklaren door de moeilijkheidsgraad van het dossier. “Geloven werkgever en werknemer dat werkhervatting haalbaar is, dan wordt er doorgaans gekozen voor een werkhervattingsonderzoek. Vooral de complexere dossiers worden via het re-integratietraject behandeld. Maar daar kunnen psychosociale factoren meespelen zoals conflicten. Of het feit dat een werknemer bepaalde fysieke arbeid niet langer haalbaar acht.”
Complexiteit vraagt creativiteit
“Werkhervattingsonderzoeken blijken meer informeel en laagdrempelig. Ze vormen de ideale weg voor trajecten waarbij er al een goed zicht is op hoe de werkhervatting kan verlopen. Het blijft evenwel zaak om bij de complexere re-integratietrajecten creatief te zoeken naar alternatieven voor definitieve arbeidsongeschiktheid.”
Maak werk van re-integratie
Samen met u werkt Mensura graag aan de succesvolle re-integratie van langdurig zieke medewerkers. Wij helpen u bij het uitwerken van uw beleid, bij specifieke re-integratietrajecten en bij het voorkomen van fade-out door contact te houden. Stel ons uw vraag via health@mensura.be.