Lawaai meten in je bedrijf: hoe gaat dat in zijn werk?
Wist je dat gehoorschade een van dé oorzaken is van beroepsziektes? Maar ook als geluiden geen tijdelijke of blijvende schade veroorzaken, kunnen ze stresserend zijn of concentratieproblemen uitlokken. Blijft de hamvraag: vanaf wanneer is lawaai storend of schadelijk? Een geluidsmeting brengt uitsluitsel. Over het hoe en waarom weet onze preventieadviseur industriële hygiëne en toxicologie Davy Vanspauwen meer te vertellen.
De gevolgen van lawaai kunnen ernstig zijn: gehoorverlies, oorsuizingen (tinnitus) of overgevoeligheid voor geluid (hyperacusis). Of je al dan niet verplicht bent om het geluidsniveau in de werkomgeving in kaart te brengen, hangt af van de risicoanalyse. Blijkt daaruit dat er tijdens het werk blootstelling is aan lawaai, dan moet de interne of externe preventiedienst een geluidsmeting uitvoeren. Bij elke verandering in de situatie gebeurt er een herhaal- of opvolgmeting. Wanneer bijvoorbeeld het aantal geluidsbronnen wijzigt of wanneer je de werkplaats herschikt. Verder kan ook de arbeidsarts een herhaalmeting vragen op basis van medische klachten die hij heeft ontvangen.
Mensura-preventieadviseur Davy Vanspauwen en zijn team doen jaarlijks tientallen van die metingen. In de industrie en de bouw in de eerste plaats, maar net zo goed in scholen en kinderdagverblijven, zorgcentra, grootkeukens en kantooromgevingen.
De aanvragen komen van werkgevers, preventieadviseurs, de arbeidsarts … Op basis van de risicoanalyse, maar er zijn ook directe aanleidingen. Denk aan een bezoek van de arbeidsinspectie, een andere meting (bv. van stofdeeltjes), een arbeidsongeval enzovoort.
Er zijn 2 soorten geluidsmetingen: stationaire metingen waaruit een geluidskaart voortvloeit en dosimetriemetingen waarbij we de geluidsblootstelling per werkpost of persoon vaststellen.
De geluidskaart: heatmap van de werkomgeving
“Eerst brengen we de verschillende geluidsbronnen in de werkomgeving in kaart”, schetst Davy Vanspauwen het klassieke verloop van zo’n meting. “Daarna voeren we op een aantal strategische punten stationaire metingen uit. Dat doen we met een geluidsmeter op een statief. Daarmee meten we het geluidsniveau (volume) en het frequentieniveau per meetpunt. Daarna stellen we een geluidskaart op. Aan de hand van de kleurcode in de heatmap leest de werkgever af waar gehoorbescherming aanbevolen of verplicht is.”
Dosimeters: monitoring van individuele blootstelling
De geluidskaart is een handig instrument voor de interne preventieadviseur, maar volstaat niet. Davy: “De kaart toont het geluidsniveau aan in bepaalde zones. Maar dat bepaalt niet de mate van geluid waaraan de werknemer zelf blootgesteld wordt..”
Om daar een zicht op te krijgen, moeten dosimeters worden ingezet. Davy: “We bevestigen het meettoestel dicht bij het oor van de werknemer, zodat we de blootstelling aan lawaai gedurende een volledige werkdag of -shift kunnen monitoren. Vervolgens toetsen we deze meetwaardes af aan de actie en/of grenswaardes inzake geluid. Aan de hand van het geluidsniveau moet je dan maatregelen nemen.
Met deze analyse kunnen organisaties gehoorbescherming op individueel, functie- of teamniveau aanpakken.”
Akoestische ingrepen: nog werk aan de winkel
Zeker niet alleen de hoge decibels op productievloeren houden risico’s in. Ook geluiden die niet meteen schadelijk zijn voor het gehoor, kunnen erg vervelend zijn en stress veroorzaken. Denk maar aan de zoemende airco-unit, het gekletter van borden en bestek in de refter, telefonerende collega’s, storende achtergrondgeluiden uit aanpalende ruimtes …
Ook binnen niet-industriële werkomgevingen valt er nog heel wat winst te boeken. Davy: “Akoestische isolatie of andere geluidsdempende ingrepen doen er vaak wonderen voor het welzijn van medewerkers.
Gehoorbescherming laatste maatregel
Geluidsmetingen wijzen uit welke gehoorbescherming wanneer aanbevolen of vereist is. Toch mogen oordoppen of -kappen pas de laatste maatregel zijn. Eerst is het van belang om de blootstelling aan lawaai bij de bron aan te pakken. Dat kan door bijvoorbeeld machines in afgesloten ruimtes te zetten of af te schermen, of verouderde toestellen te vervangen door nieuwe, geluidsvriendelijke installaties. Maar ook werknemers laten roteren tijdens hun werkdag of shift kan soelaas bieden, want zo moeten ze nooit urenlang onder hoge decibels of in storend lawaai te werken.
Ook inzetten op gehoorbescherming?
Vraag vandaag nog je geluidsmeting aan via onderstaand formulier.