Carglass en Mensura testen exoskeletten: “Geen tovermiddel voor ergonomische problemen”
Al jarenlang maken specialist in het herstellen en vervangen van autoruiten en carrosserie Carglass en Mensura samen werk van welzijn en gezondheid op de werkvloer. Bijzondere aandacht gaat hierbij naar ergonomie, want autoruiten tillen, verplaatsen en monteren is belastend voor rug en schouders. Het bedrijf schuwt hierbij het experiment niet.
Werkpostselectie via belastingsprofielen
“Aan de hand van bewegingsanalyses en metingen van onder meer spieractiviteit hadden we al ergonomische belastingsprofielen opgesteld voor de verschillende werkposttypes”, vertelt Gerrit Pollentier, preventieadviseur ergonomie bij Mensura. “Die gebruiken we onder meer om medewerkers met rug- of schouderklachten gericht beweegadvies te geven of tijdens het re-integratieproces na een arbeidsongeval.”
Ook voor het experiment met de exoskeletten kwamen die profielen goed van pas. Aan de hand daarvan kon Mensura werkposten selecten waar de potentiële impact van de verschillende skelettypes het grootst is. Als testlocatie koos Carglass zijn nieuwe magazijn, waar medewerkers autoruiten in en uit de rekken tillen. Gedurende een week werden daar twee types van schouderondersteunende exoskeletten getest.
Het testproject gebeurde door het onderzoekslab BruBotics (Brussels Human Robotics Research Center) van de Vrije Universiteit Brussel. VUB-onderzoekers Shirley Elprama (imec–SMIT) en Sander De Bock (MFYS) leidden het traject in het kader van hun doctoraatsstudie. Lees ook het opiniestuk op VUB Today.
Minder ondersteuning en comfortissues
De uitkomst van die test was gemengd. Safety Advisor Jelle Bonroy: “Het schouderondersteunende effect bleek minder uitgesproken dan verwacht. Dat ligt vooral aan de aard van het werk in het magazijn. Stel dat een medewerker tien minuten lang ruiten wegzet, dan maakt de eigenlijke tilhouding daar pakweg een halve minuut van uit. De rest van de tijd belemmert het skelet de bewegingsvrijheid.”
Verder rapporteerden de proefpersonen vooral enkele comfortissues. De pakken vallen zwaar uit, sluiten erg nauw aan en het procedé om ze aan- of uit te trekken is vrij omslachtig. Jelle: “Bijkomend minpunt: elk exoskelet wordt ingesteld op maat van één specifieke medewerker. Daardoor heeft elke ploeg andere pakken nodig. Dat zou een eventuele investering dus wel stevig maken.”
Exoskelet dwingt juiste lichaamshouding af
Voor een brede uitrol lijkt het exoskelet dus nog niet voldoende matuur. Toch detecteerde Carglass één specifieke doelgroep waarvoor het schouderondersteunende skelet net wél soelaas brengt: medewerkers die al rug- of schouderlast hebben.
Jelle: “Met een exoskelet kun je een juiste lichaamshouding afdwingen. Daarom komt er binnenkort een vervolgtraject, waar we de skeletten langdurig gaan testen met specifieke werknemers die klachten vertonen. Mogelijk kan het exoskelet voor die groep als hulpmiddel dienen om langer gezond aan de slag te blijven.”
Wel een hulpmiddel, geen wondermiddel
Dat exoskeletten in de toekomst een rol zullen spelen om belastende, repetitieve handelingen in magazijnen en op de productievloer te verlichten, daar is Jelle van overtuigd. Continu sturen fabrikanten hun bestaande modellen immers bij, zowel qua gebruiksgemak als wat de ondersteuningscapaciteit betreft.
“Wie weet maken wij er binnen afzienbare tijd ook gebruik van”, besluit de Safety Advisor. “Maar altijd met deze belangrijke kanttekening: blijven inzetten op de structurele ergonomische verbetering van onze werkposten blijft de boodschap. Een exoskelet zal nooit een tovermiddel zijn om ergonomische problemen op te lossen.”
Wat Mensura voor u kan doen
Van een grondige ergonomische analyse van u werkplek tot advies op maat van uw organisatie: samen bieden we het hoofd aan uw ergonomische uitdagingen.