Veilig omspringen met batterijen op kantoor: 5 spelregels

26-01-21

Van smartphones en tablets over laptops tot e-bikes of elektrische steps: batterijen zijn alomtegenwoordig, ook in de kantooromgeving. Veel van die apparaten werken met herlaadbare lithium-ionbatterijen. Die zijn veilig in gebruik, op voorwaarde dat u zich aan 5 spelregels houdt.

Dat batterijen enkel kunnen overhitten tijdens het gebruik of wanneer ze opladen, is een fabel. Ook een lithium-ionbatterij die niet in gebruik is, kan kortsluiting en brand veroorzaken. Concreet zijn er 4 risicosituaties:

  • Beschadigde batterijen, bijvoorbeeld door een val.
  • Gereviseerde batterijen, waarbij de accucellen worden vervangen maar de behuizing behouden blijft. Bij een verkeerde behandeling kunnen er storingen optreden die leiden tot een kortsluiting. Vooral bij elektrische fietsen zijn dergelijke revisies een courante praktijk.
  • Oude batterijen. Doorgaans is een lithium-ionbatterij na 3 jaar aan vervanging toe.
  • Bij intensief gebruik neemt het risico op storingen toe.

Met deze 5 spelregels beperkt u het risico op kortsluiting en brand tot het minimum.
 

Spelregel 1: kies altijd voor gekende producenten van batterijen

De kwaliteit van producten van een onbekende fabrikant is doorgaans ongekend. Speel op zeker en koop alleen apparaten, batterijen en opladers van bekende merken. Uw (externe) preventieadviseur kan u hierbij adviseren.  Koop ook altijd vervangstukken bij het merk zelf in plaats van merkloze alternatieven. Al zijn die laatste meestal goedkoper, qua veiligheid schieten ze vaak tekort.

Spelregel 2: laat beschadigde onderdelen vervangen

Door een val kan een batterij vervormd of beschadigd raken. Zeker bij losse batterijen is de kans op beschadiging groot, bijvoorbeeld wanneer u een batterij van een laptop of smartphone wisselt. Zit de batterij nog in een toestel tijdens de val, dan daalt het risico op een defect.

Vraag medewerkers om elke val te melden, zodat een professioneel reparateur ze kan nakijken. Hetzelfde verhaal voor de oplader: beschadigde onderdelen meteen vervangen is de boodschap, ook al zijn ze nog niet defect.

Voorzie indien mogelijk ook een paar reservebatterijen. Zo hoeven medewerkers geen batterijen uit te wisselen tussen verschillende apparaten. Want is het vermogen niet identiek, dan kan de batterij oververhit raken en kortsluiting veroorzaken.

Spelregel 3: voorzie veilige oplaadplekken

In de buurt van een rookmelder, uit de vlakke zon, weg van brandbare materialen en zonder verdeelstekkers of stekkerdozen. Aan die vier voorwaarden moet een oplaadplek voldoen. Zorg ervoor dat de lader en batterij tijdens het opladen hun warmte kwijt kunnen en ventileer goed.

Een batterij ’s nachts in de oplader laten zitten, is geen goed idee. Uiteraard kunt u medewerkers hierop wijzen, maar met een professionele tijdschakelaar vermijdt u brand door een vergeetachtige werknemer. Zo’n schakelklok blokkeert de stroom van een stopcontact op vooraf ingestelde tijdstippen, bijvoorbeeld bij de start en op het einde van de werkdag. Op die manier stoppen batterijen met opladen, zelfs al zijn ze verbonden met een oplader. 

Wist u dat u batterijen veilig kunt opladen in speciaal daarvoor ontwikkelde brandkasten? Ze bevatten een alarmsysteem en soms zelfs een blusinstallatie. Ook voor de opslag van batterijen bestaan brandveilige kasten.

Spelregel 4: plaats laadpunten op veilige afstand

Steeds meer kantoren voorzien ook laadpunten voor elektrische wagens of e-bikes. Installeer die op veilige afstand – minstens een tiental meter – van uw bedrijfsgebouw. Bij laadpunten in een ondergrondse parkeergarage of een afgesloten fietsenstalling, is een opdeling in aparte compartimenten sterk aanbevolen. Zo kan een eventuele brand niet overslaan. Groepeer de laadpunten en maak ze vlot toegankelijk, zodat de voertuigen indien nodig ook makkelijk weggehaald kunnen worden.

Belangrijk: markeer al uw laadpunten voor auto’s en fietsen op uw brandinterventieplan.

Spelregel 5: neem herlaadbare lithium-ionbatterijen op in de risicoanalyse

Hoewel de brandwetgeving batterijen beschrijft als voorwerpen met een verhoogd risico op brand, is hiervoor nog geen specifieke regelgeving van kracht. U wordt dus verondersteld om er zelf verstandig mee om te gaan, en uw medewerkers te sensibiliseren rond veiligheid.

Neem het gebruik van oplaadbare toestellen mee op in uw risicoanalyses, om zo tot specifieke preventiemaatregelen te komen. Denk aan een procedure om incidenten te melden of regelmatig onderhoud. Het aantal incidenten met lithium-ionbatterijen mag dan wel beperkt zijn, voorkomen is altijd beter dan genezen.