7 op 10 Belgische bedrijven heeft geen beleid rond duurzame inzetbaarheid

Op 14 april 2016 lanceert het Europees agentschap OSHA een campagne rond de duurzame inzetbaarheid van oudere medewerkers. Ook Mensura werkte eraan mee door Belgische bedrijven te bevragen naar hun beleid rond dit thema.

Uit de enquête, ingevuld door 790 respondenten, komen enkele opvallende conclusies naar boven. Zo geeft de overgrote meerderheid (89%) aan dat duurzame inzetbaarheid wel degelijk een issue is binnen het bedrijf. 

Respondenten noemen de belangrijkste onderwerpen op het vlak van de gezondheid en het welzijn van medewerkers die 55 jaar of ouder zijn, in volgorde:

• deze medewerkers gemotiveerd en betrokken houden,
• het werk en de werkplek aanpassen aan hun (gezondheids)behoeften,
• hen ondersteunen bij het vinden van een goede werkprivébalans,
• voorkomen van ziekte en ongevallen.

Klachten die het meest voorkomen bij de oudere medewerkers zijn:

• werkgerelateerde gezondheidsklachten zoals lage rugpijn,
• stress,
• onaangepast werk,
• een verstoorde werkprivébalans,
• een gebrek aan loopbaanperspectief en/of opleiding.

Hoewel veel bedrijven duurzame inzetbaarheid zien als een grote uitdaging, zijn er weinig die hierrond al actief zijn. 7 op 10 (69%) heeft nog geen actief beleidsplan of uitgewerkt initiatief.

Als voornaamste verklaring zeggen de respondenten hindernissen te ondervinden om duurzame inzetbaarheid van 55-plussers aan te pakken. De meest vermelde hindernissen zijn een gebrek aan:

• financiële middelen,
• knowhow,
• interesse van managers om te investeren,
• tijd,
• deelname van medewerkers aan relevante initiatieven.

Nog een opvallend resultaat uit de enquête: bijna de helft van de respondenten zegt cao 104 niet te kennen. Die overeenkomst, van kracht sinds 2013, bepaalt dat bedrijven uit de privésector met meer dan 20 medewerkers een actieplan moeten hebben om de tewerkstelling van medewerkers van 45 jaar en ouder te bevorderen.

Bijna 23% zegt een cao 104-beleidsplan te hebben. 17% plant er een op te maken, 9% plant dit niet. Bedrijven met (plannen voor) een cao 104-beleidsplan focussen vooral op hr-topics zoals:

• waarderen van de opgebouwde kennis en ervaring, bijvoorbeeld door oudere medewerkers een rol als peter of meter te geven van nieuwe collega’s,
• leeftijdsafhankelijke arbeidsduurvermindering,
• aanwervingen en opleidingen.

Op vlak van welzijn op het werk staan ergonomische en psychosociale maatregelen hoog aangeschreven, op de voet gevolgd door begeleiding bij ziekteverzuim.

Mathieu Verbrugghe, medewerker van het Mensura R&D-team dat de enquête mee uitvoerde, verklaart het lage aantal bedrijven met een beleidsplan rond duurzame inzetbaarheid: “Belgische bedrijven zeggen nog te weinig bekend te zijn met goede praktijkvoorbeelden, en te weinig toegang te hebben tot relevante hulpmiddelen. Bovendien hebben ze ook nood aan meer kennis over de behoeften van oudere medewerkers. De nieuwe EU-OSHA-campagne, die op deze noden zal inspelen, komt voor hen dus als geroepen.”

De resultaten van deze enquête worden verwerkt in een landenspecifieke e-guide die EU-OSHA eind augustus zal publiceren. Deze handleiding, op maat van de Belgische bedrijfswereld, zal tips bevatten om 55-plussers duurzaam aan het werk te houden.