Hoe stel je een opleidingsplan op?

Telt jouw bedrijf minstens 20 werknemers?
Dan bedraagt het individueel opleidingsrecht voor elke werknemer 5 volle dagen.
Welke opleidingen er in aanmerking komen, voor wie en wat de doelstellingen zijn, leg je vast in een opleidingsplan. Maar hoe ga je aan de slag met zo’n plan? En welke opleidingen neem je daar best in op? We geven je een handig overzicht, zo kom je al een heel eind! 

Sinds 2023 heeft elke voltijdse werknemer in de privésector een individueel opleidingsrecht. Dat is zo voor bedrijven vanaf 10 werknemers. Vanaf 20 werknemers in dienst ben je als werkgever ook verplicht een opleidingsplan te maken, dat ten laatste op 31 maart van het lopende jaar vastgelegd moet zijn.

Naast het recht op opleiding, hebben bepaalde functies ook een plicht om enkele opleidingen te volgen
bv. preventieadviseurs, vertrouwenspersonen,…

In het kort

Opleidingsrecht 

  • In de privésector. 
  • In een bedrijf met 10 of meer werknemers in dienst. 
  • 10 tot 19 werknemers in dienst? Dan heeft elke voltijdse werknemer in 2025 recht op 1 opleidingsdag. 
  • 20 of meer werknemers in dienst? In 2025 heeft elke voltijdse werknemer recht op 5 opleidingsdagen. 
  • 20 of meer werknemers in dienst? Dan moet je ook verplicht een opleidingsplan per jaar vastleggen voor je werknemers. 
  • Welke opleidingen dat zijn, kies je zelf. 
     

Opleidingsplicht 

  • Bepaalde functies moeten verplichte opleidingen volgen rond welzijn op het werk. 
     

Het opleidingsplan, hoe begin je daarmee?

Heeft je bedrijf 20 of meer werknemers? Dan moet je verplicht een opleidingsplan per jaar opstellen voor al je werknemers. Welke opleidingen daarin worden opgenomen beslis je als werkgever zelf. Wel moeten er ten minste zowel formele als informele opleidingen in staan die bijdragen tot de algemene opleidingsinspanning op sectoraal niveau. 

Om een opleidingsplan op te stellen, zijn er enkele stappen:

  • Breng in kaart over welke competenties je bedrijf beschikt. 
  • Daarna bepaal je welke competenties je organisatie (verplicht) nodig heeft. 
  • Denk ook na over welke extra competenties je organisatie nodig heeft om de beoogde doelstellingen te behalen. 
  • Ga na welke functies specifieke opleidingen moeten volgen, zoals je preventieadviseur (lees verder voor een handig overzicht!). 
  • Controleer welke opleidingen je standaard al voorziet bv. eerste hulp, brandveiligheid. 
  • Zorg dat alle werknemers in het plan vertegenwoordigd zijn en via opleidingen de nodige competenties, kennis en vaardigheden kunnen bijspijkeren. 
  • Hou rekening met de opleidingsnoden van werknemers van buitenlandse afkomst en werknemers met een handicap. 
  • Geef extra aandacht aan gendergelijkheid.
  • Kent jouw sectorspecifieke knelpuntberoepen? Dan dien je ook opleidingen te voorzien om het tekort aan kandidaten aan te pakken. 
     

Opleidingsplan klaar?

Dan stuur je het eerst naar de ondernemingsraad of de vakbondsafvaardiging voor advies. 
Die brengt uiterlijk op 15 maart een advies uit, en uiterlijk op 31 maart van het jaar moet de inhoud van het opleidingsplan worden vastgesteld.

Je bewaart het goedgekeurde plan op papier of digitaal, en dient het ook verplicht in bij FOD WASO op https://transfer.werk.belgie.be/ 

Ziezo, je werknemers kunnen aan de slag met hun opleidingen! Samen met hen ben je verantwoordelijk om de opleidingen tijdig te volgen. Welke opleidingen dat precies zijn, kies je zelf. Al zijn er enkele belangrijke verplichte opleidingen, wij lijsten ze voor je op! 

De belangrijkste verplichte opleidingen

Brandveiligheid

In elke organisatie is er verplicht een brandbestrijdingsdienst nodig. Wie deel uitmaakt van deze dienst is functie-onafhankelijk. Wel moeten alle leden verplicht een gerichte opleiding volgen zodat ze efficiënt kunnen optreden in geval van nood. 

Eerste hulp

In bedrijven met 20 medewerkers of meer is een opgeleide Eerste hulpverlener verplicht. Afhankelijk van de grootte van je bedrijf kunnen er meerdere nodig zijn. Wie deze ‘EHBO’-hulpverleners zijn, is functie-onafhankelijk. Een opleiding en jaarlijkse bijscholing is verplicht. 

Bekijk hier alle opleidingen rond hulpverlening en EHBO >> 

Voor preventieadviseurs (PA)

Elk bedrijf heeft verplicht een interne preventieadviseur nodig. In een klein bedrijf (< 20 werknemers) mag dat de werkgever zelf zijn (PA niveau 3). Een opleiding is dan niet verplicht, maar wel ten zeerste aangeraden. Groter bedrijf? Dan is een opleiding tot preventieadviseur wel verplicht (PA niveau 2 en 1). 

Voor vertrouwenspersonen

In bedrijven met 50 werknemers of meer is een vertrouwenspersoon verplicht. Die moet ook verplicht een opleiding volgen, en een jaarlijkse bijscholing. 

Niet-verplichte maar bijzonder nuttige opleidingen

Levenslang leren is belangrijk voor elke functie binnen het bedrijf. Investeren in nieuwe vaardigheden zorgt ervoor dat je bijblijft in snel veranderende tijden of een andere richting kunt uitgaan met je carrière.

Hieronder enkele interessante, waardevolle opleidingen:

Voor preventieadviseurs, leidinggevenden en/of managers

Het is cruciaal dat leidinggevenden en managers niet alleen veiligheid op de werkvloer garanderen, maar ook mentale ondersteuning bieden en veerkracht bevorderen. De juiste opleidingen zorgen ervoor dat ze teams effectief kunnen begeleiden, zowel fysiek als mentaal. 

Voor HR-medewerkers

HR speelt een sleutelrol in het voorkomen van langdurige afwezigheden, re-integratie na afwezigheid en de algemene opvolging van verzuim. Deze opleidingen reiken de juiste tools aan. 

Voor kantoor- of beeldschermwerkers

Een ergonomische werkplek en het behouden van focus zijn essentieel voor kantoorwerkers, vooral nu thuiswerken een vaste waarde is geworden. Deze opleidingen helpen medewerkers gezond en productief te blijven, ongeacht de werkomgeving. 

Voor arbeiders of fysieke beroepen

Voor fysieke beroepen is het belangrijk om letsel te voorkomen en gezonde werkroutines te behouden.
Deze opleidingen helpen hen op de goede weg.

Nog meer inspiratie nodig voor de invulling van je opleidingsplan?

Bekijk hier al onze opleidingen van 2025.

Tip: gebruik de filter “Doelgroep” om op functie te zoeken.