Nachtarbeid is voortaan ook in de e-commercesector mogelijk. Maar hoe waakt u als werkgever over het welzijn van medewerkers die nacht- en ploegenarbeid verrichten? Welke wetgeving moet u respecteren? En wanneer precies is er sprake van nacht- en ploegenarbeid? Met dit overzicht bent u volledig op de hoogte.

Het Koninklijk Besluit van 16 juli 2004 betreffende bepaalde aspecten van nacht- en ploegenarbeid die verband houden met het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk regelt de welzijnsaspecten inzake nacht- en ploegenarbeid.

Nachtarbeid is alle arbeid die tussen 20u00 en 06u00 wordt verricht.

In principe geldt een verbod op nachtarbeid zowel voor mannelijke als vrouwelijke werknemers (art. 35 van de Arbeidswet van 16 maart 1971). Op dit principe zijn een aantal afwijkingen (zie artikel 36 zelfde wet). Deze uitzonderingen bestaan op verschillende niveaus:

• bepaalde sectoren (bv. hotels, restaurants, ziekenhuizen, …);
• bepaalde vormen van arbeid (bv. het uitvoeren van werken waarvoor een permanentie noodzakelijk wordt geacht);
• bepaalde werknemers (bv. werknemers in tankstations).

Ploegenarbeid betreft elke regeling van de arbeid in ploegen, waarbij werknemers na elkaar op dezelfde werkplek werken, volgens een bepaald rooster, ook bij toerbeurt en al dan niet continu, met als gevolg dat de werknemers over een bepaalde periode van dagen of weken op verschillende tijden moeten werken.

• Zorg bij ploegenarbeid dat voorwaartse rotatie wordt toegepast, dus vroeg, laat, nacht.
• Spoor uw werknemers aan om een gezonde levensstijl te hebben. Daarbij zijn volgende elementen belangrijk:
  • Nuttigen van een gezonde lunch: vetarme lichte maaltijden zijn ideaal, dus geen gefrituurde maaltijden. Tijdens de nacht draait de spijvertering op een laag pitje. Daarnaast dient overmatig cafeïnegebruik vermeden te worden. Fruitpauzes zijn zeker aan te raden.
  • Sportactiviteiten zijn heel belangrijk zelfs al is dit moeilijk in combinatie met het werkritme.
  • Roken is af te raden.
  • Alcoholverbruik dient tot minimum beperkt te blijven.
  • Slaapmiddelen om overdag in te slapen zijn zeker geen optie. Informeer de werknemer over het belang van een goede slaaphygiëne. Een goed verluchte en frisse slaapkamer met efficiënte verduistering kan al helpen tot rust te komen. Overdag minimaal zes uur slapen, eventueel ononderbroken is aangewezen voor de werknemer. Vast tijdstip om te gaan slapen is aan te raden. De werknemer dient slaaptijd niet als klusjestijd te gebruiken.
  • Aandacht voor voldoende sociale contacten: tijd voor gezin, sociale en culturele activiteiten en verenigingsleven. Een gelukkige werknemer is productiever op de werkplek.

• Wegwijs in de nachtarbeidsreglementering en de vermindering van de ongemakken (FOD WASO)
• De klok rond. Gezondheid en sociaal leven in ploegenarbeid (SERV)
• Rotational Shiftwork (CCOHS)
• Ploegenarbeid en arbeidstijden (ipv.be)

Advies van de arbeidsgeneesheer kan zeer zinvol zijn en aarzel dus niet om contact op te nemen met het departement gezondheidstoezicht van Mensura. Hier kan u ook terecht voor de voorafgaande en periodieke gezondheidsbeoordeling.