Mobiliteit brengt weleens moeilijkheden met zich mee. Voor werknemers, maar ook voor u als werkgever. Is uw bedrijf goed bereikbaar? Wat doet u met autokosten en parkeerproblemen? En hoe zorgt u ervoor dat iedereen veilig op het werk raakt? De mobiliteitswetgeving kan u hierbij helpen. We lichten die toe met specifieke aandacht voor de federale wetgeving en de situatie in Brussel.

De mobiliteitsenquête: verplicht in alle gewesten
Elk bedrijf of openbare instelling met 100 werknemers of meer moet elke drie jaar een mobiliteitsenquête uitvoeren. Dat stellen de programmawet van 8 april 2003 (hoofdstuk XI) en bijbehorende besluiten.

De enquêtegegevens stelt u op in overleg met de Ondernemingsraad, het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk of de syndicale delegaties. De werknemersvertegenwoordiging heeft dus inspraak in de gegevens die worden doorgegeven.

Die gegevens zijn anoniem op het niveau van de werknemer en omvatten:

• de organisatie van de werktijd;
• de werkuren;
• de verdeling van de werknemers over verschillende woonplaatsen;
• de verdeling van de werknemers over types verplaatsingsmiddelen;
• de gegevens over parkings en beschikbaar openbaar vervoer;
• de maatregelen die het bedrijf al neemt om de mobiliteit te verbeteren;
• de mobiliteitsproblemen die het bedrijf eventueel ervaart.

Bedrijfsvervoerplannen: alleen verplicht in het Brussels Gewest
In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is het opstellen én uitvoeren van een bedrijfsvervoerplan verplicht voor elk bedrijf – publiek of privaat – dat meer dan 100 werknemers op eenzelfde site tewerkstelt. Dat plan moet om de drie jaar worden geactualiseerd. Omdat het bij de federale verplichting deels om dezelfde gegevens gaat, werden beide wettelijke verplichtingen geharmoniseerd.

Concreet moeten bedrijven de volgende gegevens en analyses bezorgen aan de Brusselse overheid:

• Mobiliteitsgegevens, waaronder:
  • het gemiddelde aantal dienstverplaatsingen per dag en de verdeling per vervoerswijze;
  • de door het bedrijf gebruikte voertuigen;
  • de verplaatsingen van de bezoekers en eventueel hun vervoerswijze;
  • het gemiddelde aantal bezoekers per dag.
• Bereikbaarheidsgegevens, waaronder:
  • het aantal parkeerplaatsen dat het bedrijf bezit;
  • het aantal parkeerplaatsen dat het bedrijf huurt;
  • het aantal parkeerplaatsen dat voor respectievelijk werknemers, bezoekers, dienstwagens, moto’s, bestelwagens, vrachtwagens of bepaalde werknemers (carpoolers, gereserveerde plaatsen) is bestemd;
  • de kosten van de parkeerplaatsen en de eventuele tarifering;
  • de aanwezigheid van laad- en loskades;
  • opmerkingen op voorzieningen voor openbaar vervoer, fietsers en voetgangers.
• Een SWOT-analyse op basis van de gegevens hierboven. Stel u daarbij de vraag: hoe zorg ik voor duurzamere mobiliteit?
• Verplichte maatregelen, waaronder: een sensibiliseringsactie, het informeren van de werknemer, een multimodaal bereikbaarheidsplan, het aanmoedigen van verplaatsingen via het openbaar vervoer enzovoort. 

Carpooling
De website www.carpool.be is een gratis online tool van Taxistop voor Belgische werkgevers en werknemers. De site is bedoeld voor al wie interesse heeft in carpooling en carpoolbemiddeling.

Privaat busvervoer
Sommige bedrijven kiezen ervoor om zelf hun busvervoer te organiseren.

Met de fiets naar het werk
Veel bedrijven organiseren een dag waarbij werknemers met de fiets naar het werk komen en een gratis ontbijt krijgen. Een aantal bedrijven voorziet daarvoor zelfs een fietsvergoeding. Bij verschillende stations of op andere strategische plaatsen in grote steden is het intussen ook mogelijk om een fiets te huren.

Carsharing
Bij carsharing deelt een groep mensen een voertuig. Wanneer een van de groepsleden het voertuig nodig heeft, kan hij/zij dat reserveren naar gelang de beschikbaarheid. De kosten zijn direct verbonden met het gebruik van het voertuig, wat leidt tot lage vaste kosten. De gebruiker heeft ook heel wat minder kopzorgen (denk aan onderhoud, verzekering, administratie) dan bij een eigen wagen.

Satellietkantoren en telewerken
Thuis- of telewerk via satellietkantoren kan verplaatsingen vermijden of verkorten. In combinatie met efficiënte communicatiemiddelen kunnen werknemers zo files omzeilen of tijds- en plaatsonafhankelijk werken.

• Lees meer over bedrijfsvervoerplannen (Traject Mobility Management).
• Krijg een antwoord op de vraag: ben ik verplicht om een bedrijfsvervoerplan op te stellen? (Easy Web Wolters Kluwer).
• Lees meer over diagnostiek woon-werkverkeer 2014 (FOD Mobiliteit).