Kinkhoest is een ziekte van de bovenste luchtwegen die gekenmerkt wordt door langdurige, hevige hoestbuien. Zowel kinderen als volwassenen kunnen kinkhoest krijgen.

Kinkhoest begint met een verkoudheid, niezen, lichte koorts en prikkelhoest. Na twee weken ontstaan hevige, plotseling opkomende hoestbuien met opgeven van helder, taai slijm, soms in combinatie met overgeven. De hoestbui eindigt vaak met een lange, gierende inademing. Zuigelingen (jonger dan een jaar) kunnen het door de hoestaanval erg benauwd krijgen en blauw aanlopen. De hoestbuien zijn uitputtend, waardoor bij baby’s de kracht om te drinken kan afnemen. Na enkele weken worden de hoestbuien minder heftig. Toch kan het hoesten vaak drie tot vier maanden duren.

Kinkhoest wordt veroorzaakt door een bacterie ‘Bordetella pertussis’. Iemand met kinkhoest kan de bacterie overdragen door te niezen of door druppeltjes uit de mond of keel te hoesten. Als u besmet bent, wordt u na 1 tot 3 weken verkouden. Vanaf het begin van de verkoudheid tot ongeveer 4 weken daarna kan de bacterie op anderen worden overdragen. De ziekte is dus al besmettelijk voordat de kenmerkende hoestbuien optreden.

Het effect van een kinkhoestvaccin neemt geleidelijk af. Om te vermijden dat kinkhoest opnieuw meer optreedt, wordt aangeraden aan jonge en toekomstige ouders, kinderverzorg(st)ers, onthaalouders, personeel in de pediatrie, grootouders zich opnieuw te laten vaccineren. Hiervoor is het vaccin Boostrix (bescherming tegen tetanus en kinkhoest) beschikbaar.

Kinkhoest is een ziekte met aangifteplicht. De behandelende arts van de patiënt moet de ziekte melden aan de gezondheidsinspectie. De inspecteur zal dan beslissen of er aanvullende maatregelen genomen moeten worden ter bescherming van derden. In een kantoorsituatie zullen vrijwel nooit specifieke maatregelen nodig zijn, behalve als er zwangere collega’s in dezelfde ruimte werken die meer dan 34 weken zwanger zijn. Zij zullen meestal geadviseerd worden preventief antibiotica te nemen.

• Het vaccinatieschema tegen kinkhoest is opgenomen in een advies van de Hoge Gezondheidsraad. De Hoge Gezondheidsraad beveelt daarom aan om stipt te starten met de vaccinatie van jonge zuigelingen op 8 weken kalenderleeftijd, ook voor prematuren, en ook de herhalings-inentingen op 15 maanden en 5-6 jaar strikt toe te passen. Bovendien wordt nu ook een bijkomende vaccinatie van adolescenten op de leeftijd van 14 – 16 jaar systematisch aanbevolen.
• Meestal wordt Boostrix gebruikt (combinatie van tetanus met kinkhoest).
• Een kind of volwassene, gevaccineerd tegen kinkhoest kan na contact met een ander geval van kinkhoest een lichtere vorm doormaken. En zelfs na het doormaken van een natuurlijke kinkhoestinfectie is een levenslange immuniteit tegen de ziekte niet gegarandeerd.

• Vaccinatiegids Hoge Gezondheidsraad
• Inzake verplichte meldingsplicht in Vlaanderen: Contactgegevens infectieziektebestrijding en vaccinatie
• Draaiboek infectieziekten – Kinkhoest (pagina 137)
• Kind en Gezin - Kinkhoest

Contacteer je preventieadviseur-arbeidsgeneesheer of de afdeling gezondheidstoezicht bij vragen.