Q&A – Wat zijn de verplichtingen van de hiërarchische lijn rond welzijn op het werk?
Werkgever en interne preventiedienst stippelen samen het welzijnsbeleid uit. Met als bedoeling: werkgerelateerde risico’s – van onveilige werkomstandigheden tot psychosociale problemen – uitsluiten of tot het minimum beperken. Maar ook aan de leidinggevenden – de zogeheten hiërarchische lijn – kent de welzijnswet specifieke verplichtingen toe, net zoals aan elke individuele medewerker.
In het kort
Als werkgever stel je je welzijnsbeleid op, je draagt er de eindverantwoordelijkheid over en trekt er de nodige middelen voor uit. De verplichting van je leidinggevenden is om dat beleid in de praktijk te brengen bij de dagelijkse uitvoering van de taken binnen hun team. Zo zien ze toe op het correcte gebruik van arbeids- en beschermingsmiddelen, onderzoeken ze incidenten en verdelen ze de taken op basis van bekwaamheid.
Wie in je organisatie behoort tot de hiërarchische lijn?
De welzijnswet geeft geen definitie van ‘hiërarchische lijn’, maar het gaat in principe over iedereen met een leidinggevende functie in je organisatie.
Het welzijnsbeleid uitvoeren: welke verplichtingen komen daarbij kijken?
- De leidinggevenden onderzoeken ongevallen en incidenten binnen hun team of afdeling en stellen maatregelen voor aan de interne preventiedienst om die in de toekomst te vermijden. De hiërarchische lijn werkt dus actief mee aan een planmatige preventieaanpak.
- Ze zien toe op het juiste gebruik van arbeidsmiddelen, collectieve en persoonlijke beschermingsmiddelen en producten binnen hun team. Ook controleren ze of alle veiligheids- en gezondheidsinstructies correct worden nageleefd.
- Ze winnen indien nodig tijdig advies in bij de interne preventiedienst.
- Binnen het team verdelen ze de taken volgens bekwaamheid. Concreet: wie een taak uitvoert, heeft er de vereiste opleiding(en) voor gevolgd en/of de juiste instructies voor gekregen.
- Ze sporen werkgerelateerde psychosociale risico’s op en waken erover dat die op een gepaste manier worden aangepakt.
- Ze organiseren individuele gesprekken met hun teamleden rond de verplichtingen en maatregelen om hun job veilig en gezond uit te voeren. De welzijnswet legt geen minimumfrequentie op voor die gesprekken.
- Ze begeleiden nieuwe medewerkers en/of duiden een ervaren teamlid aan om dat te doen (peter-/meterschap).
Tot slot nog dit: de welzijnswet kijkt ook expliciet naar de medewerkers om het welzijnsbeleid te laten slagen. Elke individuele medewerker werkt er actief aan mee door zorg te dragen voor zijn eigen veiligheid en gezondheid en die van anderen – collega’s en derden.
Kennen je leidinggevenden hun taken en verplichtingen rond welzijn op het werk?
Tijdens onze basisopleiding ‘Veiligheid op het werk voor leidinggevenden’ staat preventie boven aan de agenda, maar ook communicatie en je veiligheidscultuur komen uitgebreid aan bod. Zo draagt elk lid van de hiërarchische lijn bij tot een actief en preventief welzijnsbeleid.