De nieuwe regelgeving rond psychosociale risico's op het werk besteedt meer aandacht aan de collectieve dimensie van preventie. Dat vertaalt zich in een belangrijkere rol voor het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW).

Werknemers kunnen gebruik maken van twee types van verzoeken tot interventie wanneer ze geconfronteerd worden met problemen van psychosociale aard:

• formele psychosociale interventies
• informele psychosociale interventies

De wetgeving verduidelijkt dat bovenstaande interventiewijzen steeds verlopen via een interne procedure:

• in bedrijven waar een CPBW werd opgericht, moet dit comité een advies uitbrengen over de uitgewerkte procedures
• is er geen CPBW, dan moet de syndicale afvaardiging een advies formuleren over de procedures. Bij ontstentenis worden de werknemers zelf geraadpleegd

De aanstelling van een vertrouwenspersoon is nog steeds niet verplicht. Maar de werkgever moet een vertrouwenspersoon benoemen wanneer alle leden die het personeel vertegenwoordigen in het CPBW, hierom verzoeken.

Net zoals bij de benoeming van de preventieadviseur psychosociale aspecten (PAPsy), speelt het CPBW ook hier een rol:

• het comité moet een advies uitbrengen over de persoon (of personen) die werden aangesteld om de functie van vertrouwenspersoon uit te oefenen
• het comité kan de werkgever verzoeken een vertrouwenspersoon uit zijn functie te verwijderen
• het comité vervult een toezichthoudende rol en nagaan of de vertrouwenspersoon wel degelijk over de nodige bevoegdheden en middelen beschikt om zijn mandaat uit te voeren

In het kader van de globale analyse van de risico’s die de gezondheid kunnen aantasten, moet de werkgever voortaan rekening houden met psychosociale risico’s. De risicoanalyse met betrekking tot de psychosociale risico's moet met medewerking van de werknemers worden uitgevoerd. Het CPBW zal:

• voorafgaand een advies uitbrengen over de elementen die psychosociale risico’s kunnen veroorzaken en vervolgens kennis nemen van de resultaten van de globale risicoanalyse, met inbegrip van psychosociale risico's
• naast de algemene risicoanalyse, een analyse van de psychosociale risico’s vragen op het werk voor een specifieke arbeidssituatie

Het CPBW speelt eveneens een rol binnen de formele interventie. Een verzoek wordt ingediend bij de preventieadviseur psychosociale aspecten. Bij aanvaarding van het onderzoek, dient de PAPsy een analyse te maken van de situatie die de werknemer beschrijft. Indien hij vaststelt dat de situatie hoofdzakelijk betrekking heeft op collectieve risico’s, wordt het CPBW ingeschakeld.

De werkgever die door de PAPsy op de hoogte wordt gebracht van de risicosituatie, moet het CPBW raadplegen over:

• de wijze waarop het verzoek zal worden behandeld
• de gevolgen die aan het verzoek moeten worden gegeven
• indien de werkgever beslist een specifieke risicoanalyse uit te voeren van de situatie, moet het CPBW op de hoogte worden gebracht van de resultaten van de risicoanalyse en van de maatregelen die de werkgever wil nemen

Het CPBW moet worden geïnformeerd over:

• de eindbeslissing van de werkgever
• het gevolg dat de werkgever geeft aan de verzoeken tot interventie met een hoofdzakelijk collectief karakter

Het CPBW neemt minstens één keer per jaar kennis van:

• collectieve preventiemaatregelen die door de PAPsy worden geformuleerd en die voortvloeien uit verzoeken tot interventie die een hoofdzakelijk individueel karakter vertonen

De leden van het CPBW vervullen eveneens een luisterende rol ten aanzien van de werknemers. Werknemers hebben de mogelijkheid om zich rechtstreeks te wenden tot de werkgever, een lid van de hiërarchische lijn of een lid van het comité met het oog op het opstarten van een interventie.

• PreventActua 02/2015
• Lees ook het artikel van Mensura over de nieuwe wetgeving psychosociale risico’s

Heeft u nog vragen, dan kan u het departement psychosociale aspecten raadplegen.